Het gebruik van sensoren om lekken op te sporen kan grote schade en kosten vermijden. Er zijn vandaag al verschillende systemen beschikbaar die geschikt zijn voor toepassing in zowel grote als kleinere projecten. Naast waterlekken kunnen ook lekken van andere fluïda zoals brandstoffen, oliën of gassen gedetecteerd worden.
Er zijn verschillende mogelijkheden om aan lekdetectie te doen:
- verbruiksmonitoring (bv. water- en gasverbruik)
- drukmonitoring op gesloten leidingsystemen (bv. centrale verwarming)
- directe lekdetectie (bv. daken, technische lokalen …).
Verbruiksmonitoring
Een eerste aanpak is via de monitoring van het verbruik. Dit kan bijvoorbeeld via een digitale meter met elektronische uitleesmogelijkheid. Een klassieke mechanische meter kan echter ook gebruikt worden wanneer deze voorzien is van een sensor om de meterstand uit te lezen. Voor het uitlezen van de meeste types mechanische meters bestaat er een magnetische sensor (type ‘Reed’). Binnenin de meter is vaak een kleine magneet aangebracht op een roterend element. De magnetische sensor kan de beweging van deze magneet detecteren en omzetten in een pulssignaal.
De magnetische sensor is verbonden met een verwerkings- of centrale module. Deze module telt het aantal pulsen voortgebracht door de magnetische sensor en kan zo het verbruik berekenen. De module stuurt de gegevens vervolgens bekabeld of draadloos naar andere systemen of platformen. Op die manier is een koppeling met een gebouwbeheer- of domoticasysteem of een online platform mogelijk. In alle gevallen zijn meldingen mogelijk om de gebruiker te waarschuwen bij een mogelijk lek.
Lekdetectie via verbruiksgegevens brengt een aantal voordelen met zich mee. Zo is de oplossing relatief eenvoudig te implementeren en kunnen de verbruiksgegevens ook voor andere doeleinden gebruikt worden (bv. om het verbruik te monitoren en te reduceren). Nadelen zijn het feit dat dit systeem enkel werkt voor lekken aan leidingen waar een verbruik op gemeten kan worden en het feit dat de exacte positie van het lek vaak onbekend blijft. Ook eventuele complexiteit bij het onderscheiden van een normaal verbruik en het verbruik ten gevolge van een lek kan een nadeel zijn.
Drukmonitoring
Directe lekdetectie
Een laatste mogelijkheid is directe detectie via het gebruik van specifieke vloeistof- of gassensoren. Enerzijds zijn er de meestal compacte sensoren die lekken detecteren in hun directe omgeving. Deze sensoren bestaan zowel in bekabelde als draadloze varianten. Anderzijds bestaan er ook vloeistofsensoren in de vorm van kabels, linten of doeken die een grotere omgeving opmeten maar toch vaak nauwkeurig de exacte positie van het lek kunnen lokaliseren (bv. positie op kabel of lint). Dit laatste type sensoren werkt meestal bekabeld en kan ook gebruikt worden voor specifieke toepassingen zoals dubbelwandige leidingen, opslagtanks of datacentra.
Een voordeel van directe lekdetectie is het feit dat een lek snel gedetecteerd en gelokaliseerd kan worden. Bovendien kunnen via deze methode ook lekken die geen verband houden met nutsleidingsystemen gedetecteerd worden. Mogelijke voorbeelden hiervan zijn waterinfiltratie in daken en kelders. Een nadeel is dan weer dat de implementatie van grotere bekabelde systemen complex en duur kan zijn.
Directe detectie kan natuurlijk ook gecombineerd worden met de andere methodes. Bovendien kunnen waar mogelijk op afstand stuurbare regelkranen gebruikt worden om snel in te grijpen bij een probleem.
