Ben je geïnteresseerd in het gebruik van Virtual Reality (VR) voor design review en samenwerking, maar weet je niet waar je moet beginnen of zit je vast in het proces? Deze gids leidt je door de stappen van het integreren van deze technologie in je werkproces, beginnende met de voordelen en beschikbare mogelijkheden die VR biedt, tot het testen en implementeren van de beste oplossing voor jouw behoeften.
Houd er rekening mee dat dit een algemene leidraad is. Jouw specifieke noden en ervaring kunnen een andere volgorde van stappen vereisen, of sommige stappen zijn misschien helemaal niet nodig.
1. Ontdek de mogelijkheden en voordelen
Tijdens de ontwerp- en voorbereidingsfase van een project kan het visualiseren van het ontwerp in VR het beoordelings- en coördinatieproces vergemakkelijken, waardoor het eenvoudiger wordt om conflicten te identificeren en te communiceren.
Met een VR-headset kunnen projectpartners zich volledig onderdompelen in een 3D- of BIM-model om dit grondig te inspecteren. Gebruikers kunnen het model individueel bekijken, of tijdens een virtuele vergadering met meerdere deelnemers vanuit verschillende geografische locaties, wat realtime communicatie mogelijk maakt. Deze aanpak biedt verschillende voordelen, zoals:
- Hogere efficiëntie: Het visualiseren van het model vanuit een eerstepersoonsperspectief maakt een grondigere en intuïtievere inspectie mogelijk, waardoor het gemakkelijker wordt om fouten op te sporen. Dit is vooral nuttig bij grote of complexe projecten die meerdere disciplinemodellen bevatten.
- Verbeterde communicatie: Problemen die tijdens een reviewvergadering worden ontdekt, kunnen onmiddellijk worden aangepakt, waardoor heen-en-weer communicatie tot een minimum wordt beperkt. Bij complexere conflicten kunnen issues worden gecreëerd en toegewezen aan de verantwoordelijke partij.
- Tijdsbesparing: Samenwerking op afstand via virtuele vergaderingen vermindert de noodzaak van reizen, waardoor kostbare tijd wordt bespaard.
VR-review en -samenwerking hebben meerdere toepassingen, waaronder:
- Ontwerpbeoordeling: De klant en het ontwerpteam kunnen een virtuele rondleiding door het model maken om het ontwerp te inspecteren en te valideren.
- Conflictresolutie: Teamleden kunnen deelnemen aan een virtuele vergadering om conflicten te bespreken en op te lossen.
- Beoordeling van veiligheid en toegankelijkheid: Het ontwerp kan worden geëvalueerd op naleving van veiligheidsnormen of toegankelijkheidsvereisten.
2a. Kies de software
Bekijk en vergelijk enkele software-opties om de software te vinden die aan jouw behoeften voldoet.
Let op: Bij het kiezen van software voor VR is het belangrijk om ook rekening te houden met de compatibiliteit van de hardware. Je kan de software kiezen op basis van de hardwarevereisten (als je een voorkeur hebt), of compatibele hardware selecteren die past bij de gewenste software. Zie stap 3 van deze gids voor meer informatie over het kiezen van hardware.
Om de software te vinden die het beste bij jouw behoeften aansluit, kan je de functielijsten van de verschillende softwareopties op hun websites vergelijken. Er zijn verschillende commerciële VR-tools beschikbaar voor review en samenwerking. Deze producten bieden doorgaans de volgende functies:
- Integratie met de meest voorkomende 3D- en BIM-modelleringstools, waardoor modellen gemakkelijk in een virtuele omgeving kunnen worden geladen.
- Intuïtieve VR-navigatie waarmee je gemakkelijk door het 3D-model kan navigeren.
- Multi-user ervaring: De mogelijkheid om anderen binnen het model te ontmoeten en via spraakchat te communiceren.
- Reviewtools: Meerdere functies voor het beoordelen van het model, zoals het raadplegen van informatie, objectfiltering, het maken van secties en het nemen van metingen.
- Annotatietools: Mogelijkheden om annotaties toe te voegen en direct op het model te tekenen.
- Issue-tracking: Functionaliteit voor het aanmaken en volgen van issues, met exportmogelijkheden naar BCF en andere formaten.
- Cross-platform: Staat gebruikers zonder VR-headset toe om via een pc aan virtuele vergaderingen deel te nemen.
Naast de meest voorkomende functies die in de meeste software worden aangeboden, zijn er ook meer specifieke functies die van product tot product verschillen, zoals:
- Geleide navigatie: Transporteer alle gebruikers naar een specifieke locatie binnen het model, zodat deelnemers niet verdwalen.
- Puntenwolkvergelijking: Visuele vergelijking van de puntenwolkgegevens met het BIM-model.
Andere aspecten die belangrijk kunnen zijn bij het maken van je softwarekeuze:
- Gebruiksvriendelijkheid
- Compatibiliteit met je huidige workflow (modelleersoftware, Common Data Environment)
Welke software kiezen?
Hieronder vind je enkele van de meest gebruikte software-opties om mee aan de slag te gaan:
| Software | Compatibele apparaten | Prijsklasse* |
| Prospect | Standalone: Meta Quest 2 | €€ |
| PC VR : Zie lijst | ||
| Vrex | PC VR : Zie lijst | N / A |
| *Prijsklasse (prijs per gebruiker / per jaar ): € 0-1500, €€ 1500-3000 | ||
Meer informatie:
2b. Software ontwikkeling op maat
Als je geen commercieel product kan vinden dat aan je behoeften voldoet, heb je misschien een oplossing op maat nodig. Afhankelijk van je middelen en de complexiteit van je eisen kan je ervoor kiezen om de software intern te ontwikkelen of samen te werken met een externe ontwikkelaar.
Het belangrijkste voordeel van op maat ontwikkeling is dat je een oplossing krijgt die is afgestemd op jouw specifieke behoeften. Het is vaak beter schaalbaar dan kant-en-klare software en kan in de loop der tijd worden aangepast.
Een van de nadelen van op maat ontwikkeling is dat het meer tijd kan kosten als je zelf een oplossing ontwikkelt, of meer middelen vereist als je met een externe ontwikkelaar werkt. Houd er ook rekening mee dat een op maat gemaakte applicatie voortdurend onderhoud vereist om deze up-to-date te houden.
Raadpleeg voor meer informatie de webinar: Commerciële apps vs.zelf applicaties maken
In-house ontwikkeling
Als je ervoor kiest om intern jouw eigen VR-applicatie te ontwikkelen, kan je gebruik maken van game-engines zoals Unity of Unreal Engine. Er zijn veel online bronnen beschikbaar voor beide opties, waaronder cursussen, tutorials en documentatie om je snel op weg te helpen.
Vaak hoef je niet helemaal vanaf nul te beginnen met ontwikkelen, wat tijdrovend kan zijn. In plaats daarvan kan je gebruik maken van reeds beschikbare templates (zowel gratis als betalend) die een waaier aan functionaliteiten bieden die aan jouw specifieke behoeften kunnen voldoen. Op die manier kan je snel en eenvoudig je eigen applicatie ontwikkelen, zelfs zonder programmeerkennis.
Meer informatie:
- Webinar: Export BIM models in FBX and Import in Unity
- Webinar: Import BIM models in Unreal Engine + Add interactions
Externe ontwikkeling
Werken met een externe ontwikkelaar kan een goede optie zijn als je project te complex is of als je niet over de middelen beschikt om het intern te ontwikkelen. Neem contact met ons op om je te helpen een XR-aanbieder te vinden.
Als je niet op zoek bent naar een kant-en-klaar product, maar de mogelijkheden wilt verkennen of aan een proof-of-concept wilt werken, kan je contact met ons opnemen en ons jouw idee vertellen. Als je een interessante use case hebt, kunnen wij je helpen bij het ontwikkelen en testen van je idee.
3. Kies de VR-headset
Kies de meest geschikte VR-headset voor jouw behoeften.
Zoals vermeld in stap 2 zijn zowel hardware- als softwarekeuzes met elkaar verbonden. Niet alle software is compatibel met alle hardware. Headsets die compatibel zijn met het SteamVR-platform zijn een betrouwbare optie, omdat ze de meeste commerciële VR-applicaties kunnen draaien. Controleer echter altijd de compatibiliteit van de hardware en software die je wil gebruiken.
Er zijn verschillende soorten VR-headsets beschikbaar. Een standalone headset is een goede keuze als je van plan bent virtual reality op verschillende locaties te gebruiken. Voor betere visualisatie is een headset op basis van een pc geschikter, omdat deze gekoppeld is aan een computer die de graphics verwerkt. Dit maakt high-end visuals en de visualisatie van grotere modellen mogelijk om te verwerken. Let op: deze vereisen een krachtige computer om goed te functioneren, dus controleer de pc-vereisten.
Welke hardware kiezen?
| Hoofdvereiste | Type apparaat | Aaanbeveling |
| Kleine 3D / BIM modellen visualiseren | Standalone of PC headset |
|
| ||
| ||
| Grote of zware 3D / BIM modellen visualiseren | PC headset |
|
| ||
| ||
Om grote of zware modellen te visualiseren, heb je een soepelere ervaring met een PC-compatibele headset. Vergeet niet de compatibiliteit met je software te controleren.
Meer informatie:
4. Test en valideer
Test indien mogelijk de software- en hardwareopties die je hebt gekozen voordat je een definitieve beslissing neemt. Het kan nodig zijn meerdere opties uit te proberen om de juiste oplossing voor jouw specifieke behoeften te vinden.
Voor software kan je gebruikmaken van proefversies of live demo’s die door de meeste commerciële softwareaanbieders worden aangeboden. Dit is een handige gelegenheid om te ervaren hoe het product in de praktijk werkt.
Wat hardware betreft, bieden sommige leveranciers demo’s van hun producten aan, zodat je deze kan uitproberen voordat je een aankoop doet. Een andere optie is het huren van VR-hardware. Er zijn bedrijven in België die deze dienst aanbieden.
Daarnaast zijn er verschillende projecten en programma’s beschikbaar die je begeleiding en ondersteuning kunnen bieden. Voor meer informatie over deze projecten kan je contact met ons opnemen met je vraag, waarna wij zo spoedig mogelijk contact met jou zullen opnemen.
5. Training
Je team zal mogelijk enige training nodig hebben om de nieuwe software en hardware effectief te gebruiken. Er zijn verschillende opleidingsmogelijkheden beschikbaar, kies de opleidingsmethode die het beste bij jouw behoeften past.
Zodra je je software en hardware hebt geselecteerd, kan je de gebruikersdocumentatie raadplegen. De meeste producten bieden gratis online tutorials of handleidingen aan over hoe deze te gebruiken. Ook zijn er vele cursussen beschikbaar op e-learningplatforms zoals Coursera, Udemy of LinkedIn Learning. Mocht je de voorkeur geven aan live training of meer persoonlijke ondersteuning, dan zijn er diverse trainingsmogelijkheden beschikbaar in België.
Bekijk hier een lijst met online en live trainingsmogelijkheden.
6. Implementatie
Nu je de hardware en software hebt geselecteerd en je team is opgeleid, is het tijd om Virtual Reality te integreren in jouw review en samenwerkingsworkflow.
Heb je nog vragen over Virtual Reality, of heb je suggesties om deze gids te verbeteren? Contacteer ons.
Deze gids werd gerealiseerd in kader van het XR@Work project: Begeleidingstrajecten om AR- en VR-technologie op de werkvloer te brengen (met financiële steun van het Europees Sociaal Fonds (ESF)).
